” Onlardan sonra gelenler şöyle yakarırlar: ” Rabbimiz! Bizi ve bizden önce imanla göçüp gitmiş olanları bağışla! İman edenlere ilişkin gönlümüzde en küçük bir kin bırakma! Rabbimiz! Şüphe yok ki Sen çok şefkatli, çok merhametlisin!” ( Haşr sûresi, âyet 10)
Aziz kitabımız Kur’an’da, sahih hadislerde bir mü’minin ölen kardeşleri için onların ruhlarının faydalanacağını belirten ayet ve hadisler bulunmaktadır. Nitekim yazımız başlığında belirtilen ayeti kerime de ifade edildiği gibi, ayetler ve hadisi şerifler bizleri aydınlatmakta, neler yapacağımıza yol göstermektedir.
Rasulullah (sav)’in katıldığı bir cenazede: ” Kardeşiniz için Allah’tan mağfiret dileyin. Zira o, şu anda sorgulanmaktadır. ” buyurmuş , ölüye dua edilmesini önermiştir.
Yine bir sahih hadiste Rasulullah (sav): “İnsan öldüğü vakit ameli kesilir. Yalnız üç şeyden, devam eden sadakadan faydalanılan ilimden, kendisine dua eden iyi evlattan kesilmez ( amel defterine sevap yazılır.)” buyurmuştur.
Bir gün yine, bir adam Rasulullah (sav)’e gelerek : ” Ey Allahın elçisi, annem ansızın öldü vasiyet de etmedi. Sanıyorum konuşmuş olsa fakirlere sadaka verirdi. Acaba onun için ben sadaka versem ona ecir olur mu? demiş. Peygamberimiz (sav) evet, olur.” buyurmuş. İşte, tüm bu ifadelerden anlıyoruz ki, bizlerin ölmüşlerimiz için yapacağımız dua, hayır ve hasenatlar onların yararlanıp müstefid olacakları bildirilmiştir.
Ancak, toplum içerisinde en çok göze çarpan hususlar, ölmüş için yedi okumak, ağız açtırmak, kırkını okumak, elli ikinci gününü mevlid okuyarak, tes’id etmek veya başka bir deyişle çevrede bulunan hafızları davet ederek hatim indirmektir.
Veya konu komşuyu davet ederek yemekler dökmek, ölü için belli günlerde merasim yapmaktır. Sözün burasında ülkemizde yaşamış bir hoca efendinin bizleri ikaz etmesi, uyarması için yapmış olduğu bir hatırayı burada zikretmiş olalım:
” Meşhur alim Abdurrahman Gürses hoca efendi, hayatı boyunca dik yaşamış, onurundan kat’iyyen taviz vermemiştir.
Hoca efendi maddeye tenezzül etmez ve imamlık nasıl davranmasını gerektirirse öyle hareket ederdi. Bir gün Düzce’de otururken mevlid tertip edilmiş. Hoca efendiye, “Hocam, namazdan sonra mevlidimiz var, sizin de mevlid de bir Kur’an okumanızı arzu ediyoruz.” demişler. O da ” Efendi, Süleyman Çelebi’nin mevlidini okumak için 15 gün önceden randevu alırsın. Allah’ın kelamını okuyacak kişiye emrivaki gibi şimdi gelip söylersin. Okumam efendim.” der adamın bütün ısrarlarına rağmen hoca efendi Kur’an okumaya gitmez.” ( ( İlme adanan bir ömür, M. Savaş, say, 366)
Keşke, tüm hocalarımız bu örnek davranışı rehber etmiş olsalardı. Mübarek cuma saatinde, vaaz verilecek bir anda, bir ölmüş yerine Süleyman Çelebi’nin nat’ları okunmamış olsaydı!..Daha güzel olmaz mı idi?..
Maalesef, arzetmiş olduğum gibi, cuma günlerinde, vaaz verilecek bir saatte bir hatırlı vatandaşın ölmüşüne mevlid okunmaktadır. Halbuki, mevlidin ne farziyeti, ne sünnet olduğu, nede müstehap kavramının kenarından geçmediği bilinmektedir.
Halbu ki mevlidden alınacak sevap bir düşünülmüş olsaydı daha muteber, daha güzel olmaz mı idi? Tabii ki, mevlid de sevap adına herhangi bir fayda bulunmamaktadır. Okuyanlar, ücretini alırken, dinleyenler şeker, okutanda koskocaman bir hiç almaktadır.
Bunları ifade ederken bilenlerden değil, okuyanlardan değil, ehli Kur’an’dan hiç değil, mevlidi ibadet zanneden kesimlerin homurdanmalarından çekiniyoruz. Çok şükür ki daha düne kadar kabir başlarında “telkin” veriliyordu. Hele şükür, Başkanlık yapılan saçma işlerden gına gelerek bu işe son vermiştir. Tıpkı ” Kabultü veheptü” türü merasimlerin icra edilmesi gibi.
Dolayısıyla, elbette ki ölmüşlerimizi unutmayacağız. Onların ruhlarını taziz için fakir fukarayı sevindirmeli, yol, köprü, güncel hayatta insanlığın faydasına olan şeyleri icra etmeliyiz. Okuyamayan öğrenciler, maddi durumları sebebiyle tahsillerini yarıda bırakmış çocukları gözetmeliyiz. Tüm okul gençliğini düşünmeliyiz. Aziz Kur’an’a hizmet etmek için yola düşmüşlerin ellerinden tutmalıyız.
Netice olarak;
Ölmüşlerimizi unutmamalıyız. Onların ruhaniyetleri için her türlü sayü gayreti göstermeliyiz. Yoksa, süslü, püslü mezarlar yaptırarak onlara hizmetin sona erdiğini kabul etmemeliyiz.
Kabristanları ziyaretgah yeri haline getirmemeliyiz. Elbette ki, mezarlıklardan ibret alarak, bir gün ölümün bizimde kapımızı çalacağını düşünmeliyiz.
Nice nice süslü püslü yapılan mermer lahidler, mezarlar görmekteyiz ki, israf boyunu aşmış, ölü sahiplerinin bunları ölmüşlere en büyük hizmet olduklarını müşahede etmekteyiz.
En güzeli sade, imrenilecek mezar taşları değil de, bu hayırların ölü ruhlarına sarfedildiği anları yaşamalıyız.
Bendenizde, mezar ziyaretinde bulunmaktayım. Niçin ve neden? Onlardan ibret almak için, fani dünyanın boş olduğunu idrak etmek için, hepimizin asıl yurdunun mezaristan olduğunu müşahede etmek içindir.
Son sözler olarak, şunu arzetmek istiyorum: Zikretmiş olduğum hususları kaynağından öğrenmek için aziz Kur’an’a yönelmeli, okumalı, anlamalı ve emirlerini eksiksiz, tas tamam yaşamalıyız.
Rabbim!.. Tüm ölmüşlerimize rahmet eylesin, mekan ve makamlarını cenneti ala eylesin.. Selam ve dua ile…
*
Şerafettin Özdemir
