” Biz insana anne babasına karşı iyi davranması talimatını ilettik: annesi onu zahmetle taşıdı ve zahmetle doğurdu. Onun taşınması ve sütten kesilmesi otuz ayı buldu. Nihayet tam olgunluğa erişip kırk yaşına ulaştığında ” Rabbim!” der, ” Bana ve ana babama sevk ettiğin nimetler için şükretmemi ve rızanı kazanacak iyi ve yararlı işler yapmamı nasip eyle; ve bana bağışladığın neslimi de iyilikte daim eyle: işte ben yüzümü Sana döndüm ve artık ben sana teslim olanlardan biriyim!” Ahkâf sûresi, âyet 15)
Malumdur ki, anneliğin Allah katındaki değeri büyüktür ve tarifi mümkün değildir. Şu ayeti kerimede zikredildiği gibi: ” Zira senin Rabbin, başkasına değil yalnızca kendisine kulluk etmenizi emreder. Bir de ana babaya iyilik etmeyi… Eğer onlardan biri ya da ikisi senin yanındayken yaşlanırsa, sakın onlara ” Üf” bile deme ve onları azarlama! Aksine onlara gönül okşayıcı şeyler söyle!” ( İsra sûresi, âyet 23) Diğer ayeti kerimede:
” Dahası, o ikisine alçak gönüllü davranarak merhametle kol kanat ger ve de ki: ” Rabbim, o ikisi beni küçüklüğümde sevgiyle görüp gözettikleri gibi, sen de onları merhametinle kolla!” ( İsra sûresi, âyet 24)
Zikredilen ayeti kerime meallerindeen anlıyoruz ki, anne babaya davranışa, hürmete, yapılan iyiliklere, lütuflara, ikramlara her hangi bir istisna getirilmezken, bu ayetlerin tefsiri niteliğindeki 31: 14-15 ve 22: 8′ onlara uymanın sınırları çizilebilir.
Tevhid ile vahdet aynı pasajda işlenmiştir. Biri akideyi, diğeri toplumu ayakta tutar. Tüm sosyal kıyametlerin temelinde aile bağlarının çözülmesi yatar.
Hakikaten, bu günün evlat, çocuk anne ilişkilerine nazar ettiğimiz an görmüş oluruz ki, annelik, anne hakkı ayaklar altına alınmış ziillete düçar olmuş durumdadır. Anneler, hele düşkün duruma; elden ayağa düşmüş olursa onların hal ve ahvallerine işte o zaman nazar edelim.
Bakım evleri onların hizmetine amade kılıınmış, evlatlara düşende bayramda, seyranda onları bir buket çiçekle ziyaret etmektir. Tabii ki, anneler, babalar onlarda kapılara sarfı nazar etmekte, ” ne zaman gelirler” diye evlat yolu gözlenmektedir. Şu ayeti kerime mealini ibretle, ürpererek teati edelim:
” Nitekim ( Allah) şöyle buyurur): ” Biz insana anne babasına ( iyi) davranmasını emrettik. Annesi onu ağır acılara katlanarak karnında taşıdı ve onun sütten kesilmesi iki yılda gerçekleşti: şu halde ( ey insan), Bana ve anne babana şükret; ( ama sonunda) dönüş yalnızca Banadır.” ( Lokman sûresi, âyet 14)
Bu ayeti kerime ile, cenab-ı Rasul (sav) Mekkeli inkarcıların yönelttiği ” beveyni evladından ayırıyor” suçlamasına dolayısıyla cevap olmuştur. Çocuğun annesine zorunlu olarak bağımlı olduğu dönemi ifade ettiği gibi zimnen annenin kendini toparlama sürecini de ifade eder.
Anne-baba ile ilgili tavsiye sürecinde yer alan ilk âyet bu ayeti kerime olsa gerektir. Bunu, 15. âyet ile dengeleyemeyen mü’min gençleri uyaran İsra 23-24 ve ve Ankebut 8. âyetler izler. Âyet, Mekke’de yeni vahye iman gençlerle onların aileleri arasındaki inanç çatışmasına dengeli ve ahlâkî bir çözüm sunmaktadır. Formul bellidir: Anne-baba için Allah’ın ve O’nun Rasulü’nün hukukunu çiğnememek, fakat bunun dışında onlara iyi davranmak. ( Kur’an-Meal-Tefsir)
Tüm bu ifadelerden anlıyoruz ki, annelik hakkı, ödeşilmeyecek, ödemekle telafisi mümkün olmayacak bir haktır.Ne yazık ki, günümüz dünyasında, bu hak yerli yerince ödeşilmemekte, tam manasıyla yerine getirlmemektedir. Daha doğrusu hal ve halimiz bir özentiden öteye gitmemektedir.
İslam duyarlılığını, emir ve tavsiyelerini değilde, yapay, sun’i Batı takliitçiliğini anne haklarını, öne çıkarmak, bunun anne hakkının ödenmiş olduğunu kabul etmek abesle iştiğal olacaktır. Mümslümanlar olarak bizlerin referans alacakları nokta aziz Kur’anî ve Nebevi emir ve tavsiyelerdir.
Netice olarak,
14 Mayıs Anneler günü ile yetinmek. iktifa etmek annelik hakkına bütünüyle hürmetsizliktir. Annelik hakkını ödemek maksadıyla ayet ve sünnet bütünlüğü içersinde bu kutsal hakkı yaşamak, annelerin hal ve hatırlarını sormak, değerlendirmek lazımdır.
Sadece 14 Mayıs günlerinde çiçekli,buketli bir hal hatır sormak yeterli değildir. Böylesi bir durum bir özentiden öteye geçmeyecek, Batıda yaşanmakta olan gidişatı taklit etmek olacaktır.
Mümin gençler, evlatlar onlardır ki, beş vakit namazlarda Allah’a yönelmek, iltica etmek onların muhterem ve muhteşem dualarını almak için çaba ve gayret göstermektir. Anne vee babaların dostlarını, arkadaşlarını unutmamak, anne ve babalarını hatırı için onları da ziyaret etmek, dualarını almak zorundayız.
Böylelikle 14 Mayıs günlerini yılın 365 yılına tahvil etmiş olacağız!.. Duamız, niyazımız onların rahat ve mutluluğu için olmalıdır. Her namaz sonrasında ve daimi dualarımızda onların rahat ve mutluluğunu yüce Allah’tan talep etmektir. Rabbimiz!.. Bizleri o kullarından eylesin!.. 14 Mayıs Anneler günü mutlu ve kutlu olsun.. Selam ve dua ile..
*
Şerafettin Özdemir
